“ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΚΑΙ ΜΟΝΕΣ”
ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ (Νότιας Βαράσοβας)
Στη νότια πλευρά της Βαράσοβας και σε απόσταση ενός περίπου ναυτικού μιλίου από το Κρυονέρι -εκεί φθάνει κανείς μόνο με σκάφος από το Κρυονέρι- βρίσκεται μικρός ορμίσκος. Σε υψόμετρο 75 περίπου μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας, εντός σπηλαίου, σώζονται τα ερείπια ασκητικού μοναστηριακού συγκροτήματος. Στη δεκαετία του 90 ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με επικεφαλής τον Καθηγητή της Βυζαντινής Αρχαιολογίας κ. Αθανάσιο Παλιούρα εκτέλεσαν ανασκαφές στο χώρο και διαπιστώ- θηκε ότι πρόκειται για μοναστηριακό συγκρότημα φρουριακού χαρακτήρα με ζωή 10 περίπου αιώνων (9ος-18ος). Επίσης, υπάρχει ένα είδος εγκλείστρας, μικρό δωμάτιο που χρησίμευε ως ασκητήριο των μοναχών.
ΑΓΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣ
Ξεκινώντας από το Νέο Οικισμό του Γαλατά και ανηφορίζοντας προς τη Βαράσοβα από το χωματόδρομο, είναι σε κακή κατάσταση και χρειάζεται τζιπ ή μοτοσικλέτα εντούρο για να τον ανεβείτε και προσοχή στην οδήγηση- ύστερα από πεζοπορία μισής ώρας, αν πάτε με τα πόδια, αφού κατά τη διάρκεια της διαδρομής θα έχετε, υπέροχη θέα προς το Πατραϊκό κόλπο, θα φθάσετε σʼ ένα μικρό οροπέδιο περίπου των είκοσι στρεμμάτων με πανύψηλα πλατάνια και νερά.
Πάνω στη μικρή αυτή « όαση » βρίσκεται ερειπωμένο τα μοναστήρι του Αγίου Πέτρου. Σώζεται ο μαντρότοιχος της αυλής ( 15 Χ 24 μέτρα ) και ερείπια μονόχωρου δομικού ναού με τρίπλευρη αψίδα. Από την τοιχογραφία το μνημείο χρονολο- γείται στην υστεροβυζαντινή περίο- δο και είναι το μόνο από τα μονα- στήρια της Βαράσοβας που διασώζει τον περιτειχισμένο περίβολο. Το 1972 οικοδομήθηκε σε ένα επιβλητικό τοπίο ένας νέος κεραμοσκέ- παστος ναΐσκος διαστάσεων 7Χ4 μέτρων και κοντά του ένας τσιμε- ντένιος σταυρός. Ο ναός αυτός όπως και οι άλλοι στη περιοχή παραμένει κλειστός από το φόβο των ιερόσυ- λων που κλέβουν εικόνες. Ανοίγει μόνο στη γιορτή του στις 29 Ιουλίου.